Szybko zmieniająca się sytuacja geopolityczna wywołana wojną Rosji z Ukrainą oraz sankcje UE spowodowały dramatyczną sytuację na rynkach drewna, oraz powiązane z tym niedobory palet. Wykracza nawet poza zakłócenia związane z pandemią Covid-19, czy masowe problemy z łańcuchami dostaw, które mają miejsce w wielu krajach.
Jest takie powiedzenie, że 'Palety poruszają świat'. Bez tych cennych nośników nasze łańcuchy dostaw zatrzymałyby się, a świat cofnąłby się do czasów sprzed I wojny światowej, gdy palety dopiero zaczęły być stosowane. Jest to niezbędne ogniwo składowe łańcuchów dostaw, które umożliwia firmom efektywne składowanie i transport przy skróconym czasie załadunku.
Choć pojedyncza paleta wydaje się skromnym nośnikiem, jednak jej znaczenie łatwo zauważyć, gdy pojawiają się problemy związane z dostępnością lub rosnącą ceną tych nośników. W tym artykule zwrócimy uwagę na wpływ obecnej sytuacji geopolitycznej i gospodarczej na sytuację związaną z niedoborem palet i produktów do ich budowy w Europie. Spróbujemy też poszukać rozwiązań, które ułatwią utrzymać płynność dostaw pomimo zakłóceń.
Przyczyny wzrostu cen palet w 2022 roku
Według Europejskiej Federacji Producentów Palet i Opakowań Drewnianych (FEFPEB) konflikt na Ukrainie spowoduje znaczną presję na dostawy drewna, a tym samym palet i opakowań, w nadchodzących tygodniach1. Jest to tym bardziej dotkliwy problem, biorąc pod uwagę, że Europa masowo importuje swoje drewniane palety i materiały do ich produkcji z trzech krajów: Ukrainy, Rosji i Białorusi. W 2021 roku Ukraina eksportowała ponad 2,7 mln m3 tarcicy, z czego znaczna część została wykorzystana do produkcji palet i opakowań drewnianych we Francji, Niemczech, Włoszech, Holandii i Polsce. Poza tym jest również producentem palet i w tym samym roku wyeksportowała 15 milionów sztuk tych nośników.
Wojna na Ukrainie, czyli tymczasowy brak produkcji w połączeniu z odwetowymi sankcjami Zachodu wobec Rosji i Białorusi, skutecznie wyeliminowały całe to źródło zaopatrzenia. Okazuje się, że wstrzymany jest import z tych krajów do UE w ilości około 7,6 mln m 3 tarcicy (głównie do Estonii, Niemiec i Finlandii)2. Wstrzymanie produkcji tarcicy ma poważne konsekwencje szczególnie dla producentów palet na Węgrzech, we Włoszech i w Niemczech. Ma to oczywisty wpływ na zakłócenia łańcuchów dostaw w całej Europie. Rezultatem dla firm w dalszym etapie jest wzrost cen palet i ryzyko wyczerpania się palet.
Powyższy wykres obrazuje ciągły wzrost cen palet drewnianych, od 2020 roku i wybuchu pandemii Covid-19, a od 2022 roku zakłócenia cen wywołane niepewną sytuacją geopolityczną.
Niedobór stali a gwoździe do produkcji palet
Aby zbudować paletę w solidny sposób, niezbędne są takie prozaiczne produkty jak gwoździe, do wykonania jednej palety potrzeba od 70 do 80 gwoździ. Obecnie branża stoi przed poważnym problemem w pozyskiwaniu gwoździ używanych do produkcji palet. Jak dowiedziało się stowarzyszenie HPE (Federalne Stowarzyszenie Opakowań Drewnianych, Palet i Opakowań Eksportowych), większość firm z branży zaopatruje się w gwoździe u dostawców z Europy Wschodniej, takich jak Polska.
Natomiast 90% tzw. stali drucianej, z której wykonane są gwoździe do palet, pochodzi z Rosji, dlatego zarówno dostawcy, jak i fabryki muszą szukać różnych źródeł. Okazuje się, że sankcje UE wobec Rosji mogą spowodować zamknięcie niektórych fabryk palet w Niemczech w ciągu zaledwie dwóch tygodni (HPE)3.
Według stowarzyszenia nie ma krótkoterminowych alternatyw, aby naprawić niedobór z dwóch powodów. Po pierwsze, gwoździ nie da się zastąpić innymi, ponieważ maszyny w fabrykach obsługują tylko ten rodzaj gwoździ, do produkcji palet. Po drugie, sprowadzanie stali z Azji jest pewną opcją, ale czas dostawy zajmie od 6 do 8 miesięcy. O rosnących cenach stali i wpływie na bieżące procesy logistyczne pisaliśmy w artykule "Wynajem opakowań metalowych lekarstwem na rosnące ceny stali.
Wpływ inflacji na łańcuchy dostaw
Obecna tragiczna sytuacja na Ukrainie ma oczywisty wpływ na wszelkiego rodzaju branże, powodując zakłócenia łańcuchów dostaw i zmniejszając dostępność wielu towarów. Gospodarka to system naczyń połączonych i oprócz bieżących wyzwań międzynarodowych, zauważalny jest wzrost inflacji cen wszystkich towarów na rynku.
Ma to oczywisty związek ze wzrostem kosztów energii, paliwa i powikłań gospodarczych po pandemii Covid-19. Cena paliwa w Europie wzrosła o prawie jedną trzecią, a koszt baryłki ropy osiągnął 110 dolarów. Jak twierdzi FEFPEB, będzie to miało „znaczący wpływ” na koszty obróbki cieplnej i suszenia drewna w specjalnych suszarniach, zgodnie ze standardami ISPM 15, na transport i na ogólny koszt produkcji – prowadząc nieuchronnie do wzrostu cen produktów . Więcej na tematy bieżących wyzwań logistycznych pisaliśmy w artykułach Wzrost kosztów transportu: Poznaj sposoby na optymalizację opakowań logistycznych i Jak przerwy w dostawach energii wpływają na ciągłość łańcuchów dostaw?
Elastyczny wynajem palet zamiast zakupu
Jak sobie radzić w tym niespokojnym czasie pełnym zmian? Otóż dzisiaj kluczem jest umiejętność zwinnego i elastycznego działania. Firmy zauważają dynamikę działań i dlatego liczy się przede wszystkim umiejętność szybkiego reagowania, tak, by złagodzić krótkoterminowe skutki kryzysu, czyli przede wszystkim ograniczyć ilość zakłóceń w usługach.
Pooling, czyli palety pracują w obiegu
Z kolei długoterminową i mądrą opcją jest pooling opakowań. W czasie kiedy z jednej strony kładzie się nacisk na zrównoważone korzystanie z surowców naturalnych, a z drugiej strony mamy wyraźne deficyty produkcji opakowań, potrzebne jest korzystanie z tego, co już jest w obiegu. Nie musisz kupować nowych opakowań, możesz je wynająć lub po prostu zacząć odzyskiwać od swoich Klientów. Bez względu na rodzaj wybranego rozwiązania, zarządzanie obiegiem opakowań umożliwia płynną pracę Twoich nośników.
Co zyskujesz dzięki pracy palet, skrzyń, czy nadstawek w obiegu?
- zmniejszasz koszty zakupu nowych produktów
- nie musisz martwić się kosztami zarządzania i naprawy opakowań
- zyskujesz przestrzeń magazynową
- dbasz o zrównoważone korzystanie z istniejących surowców
Zwinne działanie w czasie wyzwań
Aby sprostać obecnym sytuacjom takim jak wzrost cen, przestoje produkcyjne lub wyraźne spowolnienie gospodarcze, wynajem opakowań to konkretny sposób na realne obniżenie kosztów. Od lat udzielamy praktycznej pomocy przedsiębiorcom w zakresie doboru odpowiednich opakowań do rodzaju branży, zastosowania oraz możliwości finansowych.
Zdajemy sobie sprawę, że najlepiej to menedżerowie logistyczni firmy określają zapotrzebowanie na konkretne produkty, dokładnie wiedzą, czego potrzebują. My natomiast przyjmujemy dane, na podstawie których jesteśmy w stanie doradzić najlepszy rodzaj opakowania dostosowany do pracy i miejsca składowania oraz rodzaj usługi ułatwiającej codzienną pracę.
Zarówno doradztwo, jak i wyceny, czy projekty robimy bezpłatnie. Jeśli chciałbyś porozmawiać na temat bieżących potrzeb Twojego łańcucha dostaw, skontaktuj się z nami, wypełniając poniższy formularz kontaktowy.
