Najnowsze dane dotyczące żywności na świecie pokazują, że około 17% żywności dostępnej dla konsumentów na całym świecie zostało zmarnowane. Na ziemi żyje ponad 7 miliardów ludzi, z czego 925 milionów cierpi z powodu niedożywienia. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) szacuje, że każdego roku marnuje się około 1300 milionów ton żywności. Tyle wystarczy, by wyżywić 3 miliardy ludzi. 1
Sprawa jest jeszcze pilniejsza, gdy rozpatrzymy ją razem z inną analizą ONZ, która śledzi problem w dalszej części łańcucha dostaw i pokazuje, że 14% produkcji żywności jest tracone, zanim dotrze do sklepów.
Marnowanie żywności to coraz większy problem. Szacuje się, że do 2030 r. całkowite roczne straty spowodowane marnotrawieniem żywności mogą osiągnąć na całym świecie 1,5 biliona dolarów. Niewłaściwe wykorzystanie zasobów jest jedną ze składowych tego problemu, na przykład, gdy producenci wytwarzają nadprodukcję lub nadwyżki zapasów produktów, które psują się przed sprzedażą.
Niestety proces marnotrawienia żywności ma już miejsce, zanim produkty dotrą do sprzedawców detalicznych lub konsumentów z powodu nieefektywności w łańcuchach dostaw. Nawet gdyby tylko jedna czwarta żywności obecnie traconej lub marnowanej na świecie mogłaby zostać uratowana, wystarczyłoby to do wykarmienia 870 milionów głodnych ludzi na świecie.2
Marnowanie żywności nie pozostaje bez wpływu na środowisko
Emisje dwutlenku węgla wytwarzane przez gnijące odpadki stanowią poważny problem klimatyczny. Według Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu, marnotrawstwo i straty żywności są odpowiedzialne za aż 10% globalnych emisji. Straty i marnotrawstwo żywności odpowiadają za około 4,4 giga ton emisji gazów cieplarnianych (GHG) rocznie przyczyniając się do globalnego ocieplenia i zmiany klimatu. Tę ogromną ilość można sobie wyobrazić w ten sposób, że gdyby straty i marnotrawstwo żywności były wielkości jakiegoś kraju, to byłyby trzecim co do wielkości źródłem emisji gazów cieplarnianych na świecie - wyprzedzonym jedynie przez Chiny i Stany Zjednoczone.
Mniejsze straty żywności doprowadziłyby do bardziej efektywnego użytkowania gruntów i lepszego zarządzania zasobami wodnymi, co miałoby pozytywny wpływ na klimat i warunki życia. Żywność, która nigdy nie zostanie zjedzona, stanowi również marnotrawstwo zasobów, takich jak ziemia, woda, energia, gleba, nasiona i inne środki wykorzystywane do jej produkcji.3
Jakie są przyczyny marnotrawienia żywności?
W krajach o średnim i wysokim dochodzie żywność jest marnowana i tracona głównie na późniejszych etapach łańcucha dostaw. W odróżnieniu od sytuacji w krajach rozwijających się, w krajach uprzemysłowionych ogromną rolę odgrywają zachowania konsumentów. Żywność jest tracona lub marnowana w całym łańcuchu dostaw, od początkowej produkcji rolnej do ostatecznego spożycia w gospodarstwie domowym. Niewłaściwe wykorzystanie zasobów jest jedną z części tego problemu, na przykład, gdy producenci wytwarzają nadprodukcję lub nadwyżki zapasów produktów, które psują się przed sprzedażą. Jednak wiele żywności psuje się, zanim produkty dotrą do sprzedawców detalicznych lub konsumentów z powodu nieefektywności w łańcuchach dostaw .
Żywność marnuje się na wiele sposobów, oto kilka z nich:
- Świeże produkty, które odbiegają od tego, co jest uważane za optymalne, na przykład pod względem kształtu, rozmiaru i koloru, są często usuwane z łańcucha dostaw podczas operacji sortowania.
- Żywność, której data przydatności do spożycia jest bliska końcowi lub skończona, jest często wyrzucana przez sprzedawców detalicznych i konsumentów.
- Duże ilości zdrowej, jadalnej żywności są często niewykorzystane i wyrzucane z domowych kuchni i punktów gastronomicznych.
W tych czynnikach zauważalny jest brak koordynacji między podmiotami w łańcuchach dostaw. Bardzo ważne jest w tej kwestii podnoszenie świadomości wśród branż, sprzedawców detalicznych i konsumentów, a także znajdowanie innych, korzystnych zastosowań dla obecnie wyrzucanej żywności.
Istotna rola odpowiedniego zarządzania w łańcuchach dostaw
Wszyscy wiemy, że optymalne zarządzanie łańcuchem dostaw ma zasadnicze znaczenie dla procesów handlowych, szczególnie w przemyśle spożywczym. Rolą łańcucha dostaw jest nie tylko zagwarantowanie bezpiecznego przepływu towarów, ale też branie pod uwagę innych czynników, takich, jak jakość przechowywania, opakowania, transportu i konserwacji. Branża logistyczna próbuje rozwiązać ten problem za pomocą różnych innowacji technologicznych i optymalizacji procesów, które ułatwiają i przyspieszają dostarczanie produktów z miejsca produkcji do punktów sprzedaży detalicznej.
Zoptymalizowana logistyka żywności, jest kluczowa w ograniczaniu marnotrawstwa żywności. Aby dokonać zmian trzeba przeanalizować kilka kluczowych kwestii:
- W którym punkcie łańcucha dostaw występuje największa ilość zepsutych produktów? Jak zwiększyć wydajność korzystając z określonych opakowań lub nowych rozwiązań?
- Jak zmienić priorytety wydajności tak, by ograniczanie ilości odpadów było kluczowe?
- Jakie rozwiązania awaryjne można zastosować w celu zmniejszenia ilości odpadów, np. obniżenie cen produktów z krótką datą ważności na poziomie detalicznym
Biorąc pod uwagę fakt, że wiele sektorów jest zaangażowanych i odpowiedzialnych za problem marnotrawienia żywności, odpowiednio zoptymalizowana logistyka aktywnie przyczynia się do redukcji odpadów.
Jak ograniczyć marnotrawstwo żywności w łańcuchu dostaw
Aby jakość żywności nie została obniżona, niezwykle ważne jest utrzymanie zakresu zalecanych temperatur dla żywności. Bycie na bieżąco z innowacjami i trendami w łańcuchu dostaw może pomóc zmniejszyć zarówno uszkodzenia produktu, jak i ilość odpadów. Oprócz transportu, niezwykle ważny jest moment przeładunku, który powinien być skrócony do minimum.
Co jeszcze wziąć pod uwagę w trakcie optymalizacji łańcucha dostaw?
#1 Prowadzenie dokumentacji i widoczność produktów
Transparentność i widoczność produktów ma ogromne znaczenie w łańcuchach dostaw, ponieważ narażenie produktu na nagłe zmiany temperatury, światła, ciśnienia itp. może mieć negatywny wpływ na jakość żywności. Obecnie menedżerowie logistyczni mogą teraz lepiej rejestrować temperaturę i obsługę swoich produktów za pomocą programów komputerowych.
Dzięki temu można wyeliminować wiele problemów na wcześniejszych etapach oraz śledzić na bieżąco daty przydatności, oraz utrzymania temperatury i wilgotności. Jest to szczególnie przydatne w zarządzaniu łańcuchem chłodniczym, które wymaga, aby produkty były utrzymywane w niezmiennie niskiej temperaturze.
#2 Zarządzanie obiegiem opakowań to śledzenie nie tylko towaru, ale też nośników
W przypadku sprzedawców detalicznych żywności i napojów, a także ich dostawców, uzyskanie wglądu w łańcuch dostaw może pomóc im w podejmowaniu lepszych decyzji w wielu obszarach, w tym w planowaniu ładunków i trasach. Na przykład, jeśli firma pracuje ze swoim produktem w poolingu, czyli obiegu opakowań, może wykorzystać zintegrowany system zarządzania opakowaniami i śledzić, w którym miejscu znajdują się jej palety, pojemniki, czy rollkontenery z towarem. Wykorzystanie technologii, które łączą dane klienta, zapewniając prawdziwy obraz operacji znacznie poprawia wydajność i usprawnia dostawy.
#3 Monitorowanie temperatur
Okres trwałości żywności zależy od dobranej temperatury i odpowiednich warunków transportu. Producenci z reguły określają dokładne temperatury, które należy utrzymywać podczas transportu,aby ograniczyć wzrost i rozprzestrzenianie się niebezpiecznych bakterii, takich jak E. coli i salmonella. Jeśli na wszystkich etapach łańcucha dostaw nie zostanie utrzymana stała, bezpieczna temperatura, produkty te będą stanowić zagrożenie dla konsumentów i będą wymagały utylizacji. Dlatego też w trakcie transportu powinno się monitorować te temperatury, aby zapewnić ich zgodność . Dotyczy to również wykorzystania odpowiednich nośników pozwalających utrzymać niską temperaturę produktu podczas transportu.
Rollkontenery izotermiczne sposobem na utrzymanie stałej temperatury
Rollkontenery chłodnicze to specjalistyczne kontenery rolkowe posiadające specjalną obudowę z EDPM, służące do transportu produktów spożywczych w odpowiedniej temperaturze. Ich główną zasadą działania jest izolacja żywności (z wkładami eutektycznymi w środku pojemnika) od ciepła na zewnątrz.
Po załadowaniu i zamknięciu drzwi rollkontener chłodniczy utrzymuje temperaturę przez z góry określony czas, obejmujący nie tylko czas transportu, ale także oczekiwania na rozładunek, dzięki czemu żywność nie zostanie uszkodzona nawet w newralgicznych momentach. Kontenery izotermiczne są podstawowym nośnikiem w transporcie chłodniczym z centrów dystrybucyjnych do punktów sprzedaży.
#4 Elastyczne podejście i modernizacje nośników opakowań
Mając elastyczny łańcuch dostaw istnieje większa możliwość dostosowania działań do zmian na rynku. W przemyśle spożywczym i napojów, zwłaszcza w łańcuchu chłodniczym, dostawy wrażliwe na czas, krótsze łańcuchy dostaw i cykle życia produktów wymagają, aby firmy mogły szybko dostosowywać się do pojawiających się zmian. Analiza sytuacji może skłaniać do wyznaczenia długotrwałych korekt przepływu materiałów lub informacji, w celu zmniejszenia wpływu na środowisko. Może to dotyczyć całego łańcucha dostaw np. wejście w pooling opakowań używając stałego rodzaju nośnika lub choćby zmiany nośników jednorazowych np. palet drewnianych na palety higieniczne H1 specjalnie przystosowane do branży spożywczej.
Jeśli chodzi o system zarządzania magazynem to wiele firm korzysta z systemu FEFO (First Expired, First Out), który oznacza, że pierwsze produkty opuszczające magazyn to produkty z najwcześniejszą datą ważności. Choć każda firma podejmuje decyzję o przyjęciu systemu przepływu zgodnie z własnymi potrzebami to jednak celem współczesnego zarządzania dostawami jest wysyłanie odpowiednich ilości produktów zamiast nadmiernych zapasów, aby uniknąć marnotrawstwa.
Wynajem opakowań wsparciem dla branży spożywczej
Aby pomóc firmom w osiągnięciu jak największej elastyczności wprowadziliśmy usługę wynajmu opakowań np. palet, pojemników, czy kontenerów chłodniczych. Dzięki temu łatwiej jest sprostać gwałtownym wzrostom popytu, takim jak sezonowe zapotrzebowanie, zakłócenia pogodowe lub nadprodukcja nie wchodząc od razu w duże koszty zakupu nowych nośników. Zapewniamy trwałą i niezawodną pulę opakowań aby pomóc firmom zmniejszyć marnotrawstwo żywności w łańcuchu dostaw.
Ciągłe wprowadzanie niewielkich zmian może przyczynić się do znacznych ulepszeń.
W przypadku łańcuchów dostaw spożywczych, które obsługują ogromne ilości żywności, nawet niewielkie zakłócenie może przekształcić się w poważny problem. Dlatego warto przeanalizować swoje dostawy, aby wyeliminować z nich przerwy, zatory i awarie opakowań i sprzętu, które mogą prowadzić do marnowania ilości produktów. Ciągłe wprowadzanie niewielkich zmian może przynieść duże korzyści.
Twoja firma może zacząć od poprawy możliwości śledzenia ładunków produktów za pomocą oprogramowania do obsługi łańcucha dostaw i wymiany jednorazowych palet na bardziej higieniczne, plastikowe, czy też na przeładunek w rollkontenerach izotermicznych. Udoskonalenia te odgrywają kluczową rolę w ograniczaniu marnotrawienia żywności w łańcuchu dostaw, zapewniając bezpieczne dotarcie produktów spożywczych we właściwym miejscu i czasie.
Aby uzyskać więcej informacji na temat poolingu i wynajmu opakowań skontaktuj się z nami, a dobierzemy rozwiązania najlepsze dla Twoich procesów.
Jeśli interesuje Cię temat roli łańcucha chłodniczego, możesz zajrzeć do kilka innych artykułów na naszym blogu:
- Jak bezpieczny jest Twój łańcuch zimna? Poznaj 7 ważnych informacji
- 5 trendów, które wpłyną na Twój łańcuch dostaw w 2021 roku
- Elastyczne podejście w logistyce kluczem do sukcesu w czasie zmian
Źródła:
1 Unep.org
